با تصویب قانون چدیدچک و عملیاتی شدن چک های صیادی ،یکی از مشکلاتی که دارندگان چک صیادی با آن مواچه شده اند ،عدم ثبت چک در سامانه می باشد .
سوالاتی که پیش می َآید این است که چک ثبت نشده آیا دارای اعتبار و ارزش حقوقی می باشد ؟
آیا می توان از طریق دادگاه علیه صادرکننده چک شکایت نمود؟
آیا چک ثبت نشده دارای تمام مزایای چک ثبت شده می باشد؟
آیا امکان الزام صادرکننده به ثبت چک وجود دارد؟
و…
در قانون در خصوص عدم ثبت چک به صورت روشن و واضح تصریحی وجود ندارد ولیکن مطابق نظریه اداره حقوقی قوه قضاییه و دکترین حقوقی (وکلا و حقوقدانان برجسته) چکی که ثبت نشده باشد یک سند عادی(مدنی) بوده و سند تجاری محسوب نمی شود و بنابراین دارنده آن نمی تواند از مزایای سند تجاری برخوردار گردد.و صرفا می تواند از آن به عنوان یک سند عادی (مدنی) علیه صادرکننده چک استفاده نماید.
اما مزایای سند تجاری چیست که دارنده چک صیادی ثبت نشده از آن محروم می باشد ؟
قانون تجارت برای اسناد تجاری ( مشروط بر اینکه مطابق قانون در مهلت مقرر واخواست شده باشد) مزایایی در نظر گرفته از جمله اینکه
– دارانده سند تجاری (چک .سفته و ..) برای درخواست تامین خواسته نیازی به سپردن خسارت احتمالی ندارد
-دارنده سند تجاری می تواند علاوه بر صادرکننده علیه ظهرنویسان و ضامن چک نیز دعوا طرح نماید
– مبدا محاسبه تاخیر تادیه در چک زمان سررسید چک می باشد و ….
بتابراین دارنده چک ثبت نشده نمی تواند از این مزایا استفاده نماید اما باید توجه داشت که چک ثبت نشده خود یک سند و دلیل محسوب می شود و بنابراین اینگونه نیست که تصور کنیم چنین چکی فاقد هرگونه ارزش می باسد.
نکته مهم دیگر این است که بدانیم دادگاه ها دعوای الزام به ثبت چک صیادی را نمی پذیرند .و صرفا می توان علیه صادرکننده چک دعوای مطالبه وجه مطرح نمود و در اینصورت اولا برای تامین خواسته می بایست خسارت احتمالی پرداخت نمود و ثانیا مبدا محاسبه خسارت تاخیر تادیه از زمان طرح دادخواست می باشد.
و نکته آخر اینکه بانک ها طبق دستور بانک مرکزی در صورت ارائه چک ثبت نشده موظف هستند یک گواهی مبنی بر اینکه چک مذکور ثبت نشده است صادر نمایند .
بنابراین توصیه می شود که هنگام دریافت چک صیادی از ثبت آن مطمئن شوید و چنانچه چک ثبت نشده باشد در صورت ارائه آن به صادرکننده حتما یک رسید دریافت نمایید که در آن نسبت به طلبکار بودن شما تصریح شده باشد